Chanoeka: tragedie en overwinning
De Griekse keizer Antiochus IV (215-164 v. Chr.) had Israël de Griekse godsdienst dwingend opgelegd. Dat betekende: verbod op kosjer slachten, verbod op besnijdenis van de Joodse jongetjes, verbod op het vieren van Sjabbat. Precies die zaken die door sommige politieke en geestelijke leiders in Nederland nog steeds met afkeer en afkeuring worden veroordeeld jegens Joden, onder wie Messiasbelijdende Joden. De Joodse priester en tevens lid van de Hasmoneeën, genaamd Mattatias begon een volksopstand. In 166 v. Chr. werd de overwinning behaald op de vijand. De Joodse troepen gaan triomfantelijk Jeruzalem binnen en zorgen voor rituele reiniging van de Tempel.
De Tempeldiensten werden hersteld en Jonathan de Makkabeeër werd de eerste hogepriester. Onderdeel van het herstel van de Tempeldienst is het ontsteken van de Kandelaar in de Tempel. Maar de olie daarvoor was verontreinigd door de vieze handen van de Grieken. Dat wil zeggen: één kruikje olie blijkt nog te bestaan, goed voor één dag branden van de lichten. Maar het persen van olijven voor het maken van olie duurt acht dagen. Door een wonder wordt dat beetje olie genoeg voor acht dagen. Zo geeft de Eeuwige voldoende tijd om nieuwe olie te persen en klaar te maken voor ritueel gebruik. Wel een opstekertje na zo een grote oorlog.
Het feit dat de spirituele en rituele zaken rondom de Joodse godsdienst, leiders als Antiochus zo hoog zitten laat zien wat een belang satan erbij heeft de mooie voorschriften van de G’d van Israël af te breken. En welk belang de Eeuwige erbij heeft om die mooie zaken in stand te houden. Het mooie Joodse lichtfeest, beslist nooit te verwarren met de kerstlichtjes en de daaronder schuilende traditie, heeft een zeer tragische kant: de duizenden onschuldige Joodse slachtoffers die door de dol geworden Antiochus werden gemarteld, levend gevild en levend verbrand.
En dan te beseffen dat Yeshua de Wet nooit heeft afgeschaft (zie Matteüs 5:19) en dat Paulus Sjabbat vierde (Handelingen 13:15-48 en zie de heidenen die aangesproken worden door de Sjabbat) en dierenoffers bracht (Handelingen 21:26). Yeshua, die midden in de Joodse tradities staat, vierde ook Chanoeka. We lezen over Zijn Tempelbezoek op het winterse Chanoeka in Johannes 10:22. De lichten van de Chanoekia, dat is de kandelaar voor Chanoeka, worden per dag met toenemend aantal aangestoken op dit acht dagen durende feest. Hiermee wordt het wonder aangegeven van de olie die acht dagen in plaats van één dag brandstof leverde. Overwinning op alle vlakken. Dat is een feest waard.