De vreemdeling

De vreemdeling
door Lilian van der Wel

Sjalom, lieve kinderen!

Waar je over kunt lezen deze maand in de Bijbel, is onder meer het zorgen voor de vreemdeling. We leren dat we goed met de vreemdeling om moeten gaan. Er staan twee geboden in deze tekst die gaan over het zorgen voor de vreemdeling. In Sjemot, Exodus hoofdstuk 22 vers 21 en hoofdstuk 23 vers 9. Eigenlijk zijn het verboden: je mag de vreemdeling geen overlast aandoen en hem niet onderdrukken. En dat is omdat we zelf ook vreemdelingen zijn geweest in het land Egypte. Er staan verder in de Bijbel nog veel meer mitswot (opdrachten) over de vreemdeling, zelfs wel op 36 plaatsen. Bijzonder is, dat hierover zowel geboden als verboden gegeven worden.
Waarom eigenlijk?

In de Bijbel wordt heel duidelijk gemaakt dat ook niet-Joden welkom moeten zijn bij het volk Israël. En als je ergens nieuw bent, moet je alles nog leren. Daar moet ruimte voor zijn. Ook in gemeenten komen wel eens nieuwe mensen die nog niet zo goed weten hoe alles gaat. Zij moeten zich welkom voelen. Dat heeft met zorg te maken. En je moet de vreemdeling rechtvaardig behandelen. Daarbij moet je onthouden hoe het was om onderdrukt te worden, zodat je weet hoe erg het zou zijn als een ander dat door jou zou moeten meemaken.

Toen het volk in Egypte in slavernij leefde, konden de mensen niet kiezen wat ze zelf wilden doen. Ze moesten leven volgens de opdrachten van de Egyptenaren en eten wat ze van hen te eten kregen. En Egypte diende afgoden. Zo werd het heel moeilijk gemaakt om daar de Eeuwige te dienen,. Ze konden daar hun Joodse dingen niet meer doen en zo was het volk niet vrij bij de Egyptenaren.

Dat er zo vaak geschreven wordt in Tora over het goed zijn voor de vreemdeling is vast niet voor niets. Je moet bedenken dat wat je doet goed moet zijn. Vaak maken je daden meer indruk dan je woorden. Je kunt de liefdevolle woorden van Tora niet spreken terwijl je de vreemdeling wegjaagt.

Iemand die onderdrukt is in het verleden loopt een iets grotere kans om zelf een onderdrukker te worden. Soms zijn er kinderen die erg gepest worden en wat er dan kan gebeuren, is dat ze ergens anders plotseling zelf een pester zijn. Dat klinkt niet zo logisch, maar toch werkt het vaak zo. Het is dus heel belangrijk om te onthouden dat onderdrukking voor niemand goed is omdat het grote gevolgen heeft. Kinderen die gepest worden, worden vaak erg bang en onzeker. Soms zijn ze dat later als ze groot zijn zelfs nog. Denk dus goed na over hoe je met je vriendjes omgaat.

In Wajikra, Leviticus hoofdstuk 25 vers 23 staat dat G’d zegt dat Hem het land toebehoort en dat iedereen uit het volk Israël bij G’d slechts een vreemdeling en een bijwoner is. Daarmee wordt duidelijk dat niemand kan denken dat hij beter is dan een ander. Joden en vreemdelingen, zij moeten goed voor elkaar zorgen.
Lilian van der Wel

Tekst van de maand: “Hoor mijn gebed, Eeuwige, luister naar mijn hulpgeroep, wees niet doof voor mijn verdriet. Want ik ben een vreemdeling bij U, een bijwoner, zoals ook mijn voorouders dat waren.” (Psalm 39:13)